Co to jest konsultacja?
Psychoterapię może poprzedzać konsultacja, która trwa 50 min. Proces konsultacyjny obejmuje zazwyczaj od 1 do 3 spotkań diagnostycznych, które pozwalają terapeucie na wstępne zorientowanie się w problemach i sytuacji życiowej klienta. Terapeuta w trakcie spotkań zbiera dokładny wywiad, którego celem jest rozpoznanie potrzeb pacjenta i wspólne omówienie natury zgłaszanych problemów. Efektem procesu konsultacyjnego jest propozycja terapeuty dotycząca dalszego postępowania. Terapeuta rekomenduje możliwości dalszego kontaktu psychoterapeutycznego, formę psychoterapii (terapia indywidualna lub grupowa) oraz odpowiednie metody pomocy, dostosowane i adekwatne do możliwości pacjenta oraz zgłaszanej problematyki. W trakcie spotkań wstępnych pacjent ma jednocześnie możliwość zastanowienia się czy chce i może dalej pracować z tą właśnie terapeutką czy terapeutą.
Co to jest kontrakt terapeutyczny?
Erik Berne, twórca Analizy Transakcyjnej, definiuje kontrakt jako „jasne, obustronne zobowiązanie do jasno określonego sposobu działania, które określa cel i ewentualne środki, które do tego celu prowadzą.” Na tej podstawie przyjmuje się, że kontrakt to forma umowy między stronami wymiany (np. psychoterapii), która służy temu aby wszyscy jej uczestnicy mieli jasność co do: celów oraz obowiązujących ich zasad i reguł. Specyfiką kontraktu w Analizie Transakcyjnej jest jego jasność i przejrzystość, co sprzyja otwartej komunikacji.
Jeśli proces konsultacji wstępnych zakończy się decyzją o podjęciu dalszej pracy psychoterapeutycznej, to kończy się ustaleniem kontraktu terapeutycznego, który określa cel dalszej pracy oraz ramy (reguły i zasady) rozpoczynanej psychoterapii.
Kontrakt terapeutyczny rozumiany jest jako forma umowy między psychoterapeutą a pacjentem / klientem określająca założenia, na jakich terapia będzie się odbywała. Najczęściej zawierany ustnie określa: miejsce, częstotliwości, długości sesji terapeutycznych oraz płatność za nie. Opisuje cel działań oraz metody pracy. Terapeuta ustala z pacjentem sposób komunikowania się między sesjami oraz warunki ich odwoływania. Psychoterapeuta stara się również przedstawić pacjentowi podstawowe założenia rozpoczynającej się terapii oraz formę wspólnej pracy.
Celem zawierania kontraktu jest ustalenie reguł i zasad określających wspólną pracę, by zbudować poczucie komfortu i zagwarantować bezpieczną przestrzeń dla dokonywania zmian w życiu klienta/pacjenta.